9 października 2023 r. przyjęto zmiany w dyrektywie w sprawie odnawialnych źródeł energii (RED III), która zastępuje wcześniejsza jej wersję - dyrektywę RED II. W tym samym czasie Rada UE przegłosowała tez rozporządzenia w sprawie lotnictwa ReFuelUE. UE posiada obecnie prawnie wiążące cele klimatyczne obejmujące wszystkie kluczowe sektory gospodarki.
Nowa dyrektywa określa wiążący cel UE w zakresie OZE w 2030 r. na poziomie co najmniej 42,5%, w porównaniu z obecnym celem 32%. W praktyce oznacza to niemal podwojenie obecnego udziału energii z OZE. Uzgodniono również, że Europa będzie dążyć dobrowolnie do osiągnięcia udziału na poziomie 45% w miksie energetycznym do 2030 r.
- Przepisy dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r. są już wdrożone i bardzo się cieszę, że jesteśmy nawet na dobrej drodze do przekroczenia tych ambicji. To ważny znak dla Europy i naszych globalnych partnerów, że zielona transformacja jest możliwa, że Europa spełnia swoje obietnice – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen.
Przypomnijmy, że pakiet regulacji Fit for 55 został przedstawiony w lipcu 2021 r. w odpowiedzi na wymogi unijnego prawa klimatycznego, dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych netto w Europie o co najmniej 55% do 2030 r. Został on zaktualizowany, gdy KE zaproponowała zwiększenie ambicji w zakresie OZE i efektywności energetycznej w planie REPowerEU, aby odpowiedzieć na inwazję Rosji na Ukrainę i zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne Europy. Oczekuje się, że pakiet legislacyjny zmniejszy emisję gazów cieplarnianych netto w UE o 57% do 2030 roku.
ReFuelEU Aviation
Przyjęte przez Radę UE rozporządzenie ReFuelEU Aviation określa ogólnounijne zasady promowania zrównoważonych paliw lotniczych (SAF). Regulacje wyznaczają minimalne poziomy udziału SAF, które muszą być mieszane z naftą przez dostawców paliwa lotniczego i dostarczane do portów lotniczych w UE.
Nowe przepisy mają na celu wprowadzenie transportu lotniczego na trajektorię celów klimatycznych UE wyznaczonych na lata 2030 i 2050. Stosowanie SAF jest jednym z kluczowych krótko- i średnioterminowych narzędzi dekarbonizacji lotnictwa. Regulacje powinny zaradzić obecnej sytuacji, która utrudnia ich rozwój: niskiej podaży i cenom znacznie wyższym niż ceny paliw kopalnych.
Rozporządzenie zobowiązuje dostawców paliwa lotniczego do udostępnienia operatorom statków powietrznych na lotniskach w UE paliwa zawierającego minimalny udział SAF. Ma to się stać już w 2025 r. Ostatecznie paliwa będą musiały uwzględniać mieszanki z udziałem SAF na poziomie 2% w 2025 r., 6% w 2030 r. i 70% w 2050 r. Z kolei od 2030 r. wprowadza się minimalny udział paliw syntetycznych na poziomie 1,2%, wzrastając od poziomu 35% w 2050 r.
Co więcej, UE wprowadza wymóg tankowania paliw lotniczych w portach UE na poziomie 90%. KE chce uniknąć praktyk tankowania w portach poza granicami UE, które spowodowałyby dodatkowe emisje wynikające z dodatkowej wagi.
Do zrównoważonych paliw lotniczych i syntetycznych paliw lotniczych zaliczono certyfikowane biopaliwa, paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego (w tym zielony wodór) i paliwa lotnicze o obniżonej emisji dwutlenku węgla pochodzące z recyklingu, spełniające kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji określone w dyrektywie RED II do maksymalnie 70%. Wyjątkiem są biopaliwa produkowane z roślin spożywczych i paszowych, a także niskoemisyjnych paliw lotniczych (w tym niskoemisyjnego wodoru).
Przewidziano także stworzenie unijnego systemu oznakowania efektywności środowiskowej dla operatorów statków powietrznych stosujących SAF, co pomoże konsumentom w dokonywaniu świadomych wyborów i będzie promować bardziej ekologiczne loty.
Nowe rozporządzenie zostanie opublikowane w dzienniku urzędowym UE w nadchodzących tygodniach i wejdzie w życie dwudziestego dnia po tej publikacji. Jak informuje KE, nowe regulacje będą stosowane od 1 stycznia 2024 r. Natomiast art. 4, 5, 6, 8 i 10 będą stosowane od 1 stycznia 2025 r.
Patrycja RapackaRedaktor